Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi heyecanla beklenirken, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) farklı kurumlarda çalışanlar için hizmet birleştirmesi, borçlanması başta olmak üzere yoğun bir mesai yürütüyor. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'na tabi olarak çalışmalar sonucu kazanılan hizmetlerin aylık bağlanma hakkının elde edilmesi halinde birleştirilmesi gerekiyor. Bu işlemlerin yapılması için SGK müdürlüklerinde kuyruğa girmeden bütün işlemler yapılabilir. Yılın son günleri olması nedeniyle e-devlet'te gün içinde yoğunluk olsa da saat 19:00'dan sonra işlemler yapılabiliyor.
Emeklilikte birden çok sosyal güvenlik kurumuna tabi olanların hizmetlerini birleştirmek kritik önem taşıyor. Farklı kurumlara tabi geçen hizmet süreleri çalışanın talebi, tahsise hazırlık ve intibak ile basamak tespiti gibi nedenlerle de tek kurumda birleştirilebilir. Bu durum da hizmetlerin birleştirilmesi değil toplanması şeklinde ifade ediliyor. Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde en fazla prim ödenen Kurum'dan aylık bağlanır. 1 Ekim 2008 ve sonrasında işe girenler için en çok prim ödenen kuruma göre emeklilik zamanı ve aylığı hesaplanır.
EYT'de başvuru süreci, erken emeklilik için önem taşıyan hizmet birleştirmesine ilişkin detaylar şöyle:
Hizmet birleştirmesi emekliliği öne çeker mi, nasıl yapılabilir?
Hızmet birleştirme işlemi farklı sigorta kollarında çalışanların toplam çalışma sürelerinin birleştirilmesine deniyor. Hizmet birleştirmeyle istisnai bir durumda emeklilik öne çekilebilir. Bağ-Kur'lu olan kadınlar emekli olmak için 7.200, erkekler de 9.000 gün prim ödemek durumunda olup, SSK'da ise kadınlar için bu süre 5.000 erkekler için de 5.975 gün. 2008'de 7 yıl kuralı kaldırıldı. Kişiler primlerini Bağ-Kur'dan SGK'ya aktarabilecek koşulları sağlaması halinde gün farkından yararlanarak erken emekli olabilir. SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı hizmetlerinin birleştirilme talebi e-devlet üzerinden yapılabilir.
EYT için ne zaman başvuru yapmak gerekiyor?
E-Devlet üzerinden başvuru yapılabilir. Aylık bağlama sistemi bakımından normal emeklilerden bir farkı bulunmuyor. Dijital sistemi kullanmayanlar da form doldurarak evine yakın SGK müdürlüğüne teslim edebilir ya da postalayabilir. Başvuru tarihi emekli aylığını etkilemiyor.
Askerlik ve doğum dışında işe girişi geriye çeken borçlanmalar var mı?
Yurtdışı borçlanması, doktorların fahri asistanlıkta geçen süreleri, avukatların stajyerlikte geçen süreleri, yükseköğretim gören öğrencilerin doktora süreleri ilk çalışmadan önceyse sigorta girişimini geriye çeker. Borçlanılan süre önem taşıyor. Kişi askerliğini sigortaya girdikten sonra yaptıysa bu borçlanma geriye çekmez.
Hizmet birleştirmesinden kimler yararlanabilir?
Emekli Sandığı'na bağlı olanlar, çalışırken SGK'ya prim ödeyenler, emekli sandıklarına bağlı olanlar, Bağ-Kur'lu esnaf, sanatçı, bağımsız çalışanlar yararlanabilir. Kamu çalışanlarının emekli aylıklarını olumsuz etkilememesi için hizmet birleştirme işlemini ertelememesi gerekir.
Memurluktan önce çalışılan süreler hizmetine eklenir mi?
KAMU çalışanları da memuriyet hizmetine başlamadan önce çalıştığı süredeki hizmetleri ekletmek için hizmet dökümü alarak başvuruda bulunabilir. Başvuru sonrası hizmet süreleri, nerede hizmet verdikleri incelenerek SGK ile yapılan yazışmalar sonucunda hizmetler birleştirilir.
Hizmet birleştirmeye varisler de başvuruda bulunabilir mi?
Emekli olmadan önce çalışma sürelerini birleştirerek prim günü sayılarını arttırabilirler. Birleştirme işlemi hizmet puanını artırır. Sağlık koşulları ya da teknik şartlar kişilerin başvuru yapmasına engel oluyorsa yasal varisler de başvuru işlemini gerçekleştirebilir. Vefat durumunda hak sahipleri de birleştirme talep edebilir.
kaynak:sabah