2024 Yılı Yatırım Programı Resmi Gazete’de yayımlandı. 2024 Yılı Yatırım Programında merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT), özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşlarının projeleri yer alıyor. Mahalli idarelerin ise yalnızca dış kredi ile finanse edilen projelerine programda yer verildi. 2024 yılında Yatırım Programında yer alan 3.799 adedi ana proje olmak üzere 12.041 adet projeye toplam 1.006,9 milyar TL ödenek tahsis edildi. Kamu kurumları tarafından yürütülecek projelerin toplam tutarı ise yaklaşık 7,3 trilyon TL olarak açıklandı. 2023 yılında 4.704 adet proje tamamlanırken 2024 Yılı Yatırım Programına 4.108 adet yeni proje dahil edildi. Bu projelerin 980 adedi çok yıllık, 3.128 adedi ise bir yıl içerisinde tamamlanacak projeler olarak dikkat çekiyor. 2024 yılında Yatırım Programı kapsamında öngörülen 1.006,9 milyar TL’lik yatırımın yüzde 71,5’inin merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 27’sinin KİT ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 1,5’inin ise döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesi programlandı.
2024 Yılı Yatırım Programında deprem tedbirlerine yönelik olarak toplam 510 milyar TL tutarında projeye yer verildi. Bu projeler kapsamındaki 2024 yılı ödeneklerinin yaklaşık yüzde 28’i eğitim sektörüne, yüzde 23’ü sağlık sektörüne, yüzde 13’ü ulaştırma-haberleşme sektörüne ayrılmıştır. Ayrıca deprem projelerine ayrılan söz konusu ödeneklerin yanı sıra bütçede cari transferler altında yürütülen yatırım nitelikli harcamalar ile cari nitelikli diğer harcamalar dikkate alındığında deprem tedbirlerine yönelik olarak merkezi yönetim bütçesinden tahsis edilen toplam ödenek tutarı 1.028 milyar TL’ye erişti.
ASLAN PAYI ULAŞTIRMA YATIRIMLARININ
2024 Yılı Yatırım Programı kapsamındaki 1.006,9 milyar TL’lik yatırım ödeneğinden en yüksek payı yüzde 31,7 ile ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımları aldı. 2024 yılında ulaştırma sektörü yatırımları için yüzde 162 artışla 319 milyar TL ödenek tahsis edildi. Özellikle demiryolu yük ve yolcu taşımacılığının geliştirilmesi amacı doğrultusunda Ankara-İzmir Yüksek Standartlı Demiryolu projesine 27,5 milyar TL, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu projesine, 16,3 milyar TL, Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren projesine 14,2 milyar TL ödenek sağlandı.
Ulaştırma-haberleşme sektörünü yüzde 15’lik pay ile eğitim sektörü takip ediyor. Eğitim sektörü yatırımları için 2024 yılında yüzde 147 artışla 150,8 milyar TL ödenek tahsis edildi. Tüm bireylerin kapsayıcılık ilkesi esasında nitelikli bir eğitime ve hayat boyu öğrenme imkânlarına eşit şartlarda erişimi sağlanarak akademik, sosyal ve mesleki becerilerinin uluslararası standartlara uygun bir şekilde geliştirilmesi, analitik düşünme, finansal okuryazarlık, işbirlikçi çalışma ve liderlik alanlarında yetkinlik sahibi olmalarının sağlanması, milli, manevi, ahlaki, insani ve toplumsal değerleri içselleştirmiş, ait olduğu aile ve topluma karşı sorumluluk sahibi olarak yetişmeleri amacıyla temel eğitime 99,5 milyar TL ödenek ayrıldı. Yatırım ödeneklerinde yüzde 10,5 paya sahip olan madencilik sektörüne 2024 yılında yüzde 34 artışla 106 milyar TL, yüzde 7,5 paya sahip olan enerji sektörüne ise yüzde 70 artışla 75,7 milyar TL ödenek ayrılmış olup söz konusu sektörlerde proje bazında önemli gelişmelerin kaydedilmesi bekleniyor. Karadeniz’deki 710 milyar m3’lük doğal gazın üretilmesine ve sahanın üretim kapasitesinin artırılmasına yönelik olarak yürütülen Sakarya Doğal Gaz Sahası Geliştirme Projesi’nde çalışmalara hızla devam edilmekte olup projeye 46 milyar TL ödenek tahsis edildi. Enerjide dışa bağımlılığımızın azaltılması amacıyla yürütülen diğer doğal gaz ve petrol arama ve üretim faaliyetleri için ise 53,8 milyar TL ödenek ayrıldı.
TARIMA 101 MİLYAR LİRA ÖDENEK
Yatırım ödeneklerinden yüzde 10’luk pay alan tarım sektörüne 2024 yılında yüzde 132 artışla toplam 101 milyar TL ödenek tahsis edildi. Tarımsal sulama yatırımları kapsamında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne tahsis edilen 51 milyar TL ödenekle yaklaşık 130 bin hektar alanın sulamaya açılması planlanıyor. Ayrıca taşkın koruma projelerine de 22,9 milyar TL ödenek ayrıldı. Diğer taraftan, orman yangınlarıyla mücadele kapsamında Orman Genel Müdürlüğü hava taşıt filosuna 2024 yılında 4 adet küçük yangın tanker uçağı ile 1 adet yangın söndürme helikopteri katılacak.
YENİ SAĞLIK YATIRIMLARI YOLDA
Sağlık sektörünün 2024 yılı yatırımlarından aldığı pay yüzde 9,4 olarak gerçekleşmiştir. Fiziki altyapıda, hizmete erişimde ve hizmet kalitesinde sağlanan ilerlemenin daha da geliştirilmesi ve bölgesel farklılıkların azaltılması amacıyla Sağlık Bakanlığına yüzde 152 artışla tahsis edilen 82,7 milyar TL ile 2024 yılında 16.822 yatak ve 486 ünit hizmete alınacak. 19.250 yatak kapasiteli 17 adet şehir hastanesinin yapımına devam edilecek olup bu hastanelerden 6.450 yatak kapasiteli 6 adet proje tamamlanarak hizmete alınacak.
SANAYİ VE ÜNİVERSİTE YATIRIMLARI
Yatırımcı ve girişimcilere daha fazla yatırım yeri oluşturmak, üretim ve istihdamı artırmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına imalat sanayii sektöründe yüzde 156 artışla 15,2 milyar TL ödenek tahsis edildi. Bu kapsamda, deprem bölgesindeki sanayi işyerlerinin yapımı için 5 milyar TL, organize sanayi bölgesi projeleri için 5,3 milyar TL, küçük sanayi sitesi projeleri için ise 2,8 milyar TL ödenek sağlandı. Ülkemizin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin artırılmasına yönelik olarak TÜBİTAK TARAL gibi araştırma destek programları, üniversiteler ile kamu kurumlarında araştırma altyapısı projeleri ve Araştırma Üniversiteleri Destek Programı kapsamında tahsis edilen yatırım bütçesinde yüzde 120 artış sağlanarak 21,8 milyar TL ödenek tahsis edildi. Ayrıca yükseköğretimde kalitenin artırılması, fiziki imkânların geliştirilmesi, sağlık altyapısının iyileştirilmesi ve araştırma altyapısının güçlendirilmesine yönelik olarak üniversitelere 2024 yılında yüzde 109 artışla 35,5 milyar TL yatırım ödeneği sağlandı.
KONYA’YA YATIRIM YAĞACAK
Resmi Gazete’de yayımlanan 2024 Yılı Yatırım Programına göre Konya’ya bu yıl dev bir bütçe ayrıldı. Kamu tarafından özkaynaklarla ve dış kredilerle 10 milyar liralıyı aşkın yatırım planlaması yapılan Konya’da aslan payı 2,4 milyar lira ile sulama yatırımlarına ait. Güneş Enerji Santrali Kurumu için 2 milyar 207 milyon lira kaynak ayrılırken Konya tarihine damga vuracak yatırımlardan KONYARAY Projesine 1,7 Milyar lira pay ayrıldı.
ÇEVRE YOLU’NA 1,2 MİLYAR TL
Konya’nın kanayan yaralarından Çevre Yolu için bu yıl umutlandıran bir bütçe planlaması yapıldı. Konya Çevre Yolu’na 1,2 Milyar TL ödenek tahsisi yapılırken yapımına önümüzdeki günlerde başlanacak Barış Caddesi Raylı Sistem Projesi’ne 1 milyar 494 milyon TL, muhtelif yol ve köprü yatırımları için 800 milyon TL ve Banliyö araç alımı için 288 milyon 731 bin TL ödenek tahsisi çıktı.
KONYA İÇİN AYRILAN ÖDENEKLER
Ayrıca İçme Suyu Temini için 450 milyon lira, Otobüs alımı için 192 milyon, Trafik Kontrol Merkezi 123 milyon TL, KOSKİ Atıksı Arıtma Tesisi 104 milyon lira, Şehir Hastanesi Uzatma Hattı 100 milyon TL, Yazma Eserler Kütüphanesi için 100 milyon lira, Cihanbeyli Kültür Merkezi 90 milyon lira, Köprülü kavşak (Kanal ve Fırat) 55 milyon TL, Konya Merkez Devlet Hastanesi (750 yatak) 50 milyon lira ve Konya Hava Meydanı İtfaiye Binası için 39 milyon lira yatırım yapılacak.
Kaynak bbnhaber
Editör
