6px;">Birinci Dünya Savaşı ve Enver Paşa denildiğinde akıllara ilk olarak Sarıkamış geliyor. 22 Aralık 1914 ve 6 Ocak 1915 arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlık İmparatorluğu arasında Sarıkamış ve çevresinde gerçekleşen muharebeler Osmanlı açısından büyük bir felaket ile sonuçlandı. Kimi tarihçiler bu harekatın gerekli tedbirler alınmadan gerçekleştirildiği ve bundan dolayı merkezi yönetimin büyük hataları olduğunu savunurken bazı görüşler ise o dönemde bu harekatın kaçınılmaz olduğu görüşünde birleşiyor.
ANADOLU'NUN KİLİT NOKTASI
Dağılma ve yıkılma sürecine giren Osmanlı Devleti, 1912'de Trablusgarp, 1913'te ise Balkan savaşlarında ağır yenilgiler aldı. Başkomutan Vekili olan Enver Paşa, kayıpları telafi etmek için yeni bir harekat planı oluşturdu. Anadolu'nun ve Kafkaslar'ın kilit noktası olan Sarıkamış hedefteydi. "Sarıkamış, Rus Ordusu, Rus Kafkas Ordusu için önemli bir iaşe noktası.
Kars ile olan bağlantısı özellikle demir yolu bağlantısı olan önemli bir merkez. Buranın ele geçirilmesi ile birlikte Kafkas Cephesi'ndeki savaşların biteceği düşünce hakimdi." Takvimler 1914 yılının ağustos ayını gösterirken seferberlik ilan edildi. 9, 10 ve 11'inci Kolordular Sarıkamış Harekatı için hazırlandı.
BİNLERCE VATAN EVLADI ŞEHİT OLDU
10'uncu Kolordu, Bardız'a ulaşmak için Allahuekber Dağlarını kullandı. 18 saat süren zorlu yürüyüş, askerin gücünü ve moralini düşürdü. "Çetin kış şartlarında bu yolculuğu gerçekleştirirken soğukla, karla, iklimin acımasızlığıyla karşılaşacak ve burada özellikle donmak suretiyle çok sayıda askerin burada şehit düştüğünü görmekteyiz."
Yolda verdiği kayıplarla gücü zayıflayan Osmanlı birlikleri, Ruslara karşı taarruza geçti. Binlerce vatan evladı düşmanla çarpışarak, soğukta donarak ve salgın hastalık sonucu şehit oldu. Başarısız olan harekât, 15 Ocak'ta sona erdi. Rus birliklerinin ilerleyişi ile Türk Ordusu geri çekilmek zorunda kaldı. Harekatın en önemli sonucu, Doğu Anadolu'da Ermeni sorununu ortaya çıkarması oldu.
kaynak:bbnhaber